Eit glimt av gull i gråstein

Tittelbladet til førsteutgåva av Anna Karenina.
Biletet er henta frå Wikimedia Commons.

For ei tid sidan kjempa eg meg gjennom ei av dei kjedelegaste bøkene i litteraturhistoria. Boka er botnlaus kjedeleg og alt, alt for lang. Underleg nok kom det for nokre år sidan ei filmatisering som klarte å vere endå verre enn sjølve boka. Imponerande! Boka vi snakkar om er sjølvsagt Anna Karenina av Leo Tolstoj. Korleis den same mannen både kan skrive eit meisterverk som Krig og fred og ei suppe som Anna Karenina, er utanfor mi fatteevne...

Men det er i alle fall ein interessant figur i Anna Karenina, og det er Levin. Mi hypotese er at ei bok sett saman av det som står om han kunne ha blitt bra. I ei av scenene i boka får vi innsyn i tankene til Levin i møte med ein annan mann, og dette er kostelege tankar. Sidan eg leste desse orda har eg hatt lyst til å bruke sitatet i ein eller annan samanheng, men når snakkar ein eigentleg om delinga av Polen?

Svaret på dette er at ein kan snakke om delinga av Polen i dag. Polen har nemleg blitt delt tre gonger, og ein av gongane var 23. januar 1793. Altså har ein endeleg eit høve til å presentere eit sørgeleg einsamt høgdepunkt frå Anna Karenina.

Situasjonen vi går inn i er at Levin er på besøk hos ein Sviasjki som fortel om korleis delinga av Polen verkeleg hadde skjedd. Med tanke på når boka kom ut, er det nok den første delinga som var i 1772 han snakkar om. Om ein skulle reagere på eit litt gamaldags språk, kjem det av at eg har ei utgåve frå 1928, ei jubileumsutgåve i samband med at det var hundre år sidan Tolstoj vart fødd.

 [E]nda Levin for tiden var mest optatt av sitt jordbruksproblem, kunde han ikke høre på vertens fremstilling uten å gjøre sig selv følgende spørsmål: «Hvad bor der i denne mann? Hvorfor i all verden interesserer han sig så levende for Polens deling?»[1]

Spørsmålet «Hvad bor der i denne mann? Hvorfor i all verden interesserer han sig så levende for....» er vel eit spørsmål vi alle må stille oss i møte med enkelte folk. Kanskje til og med i møte med dei som set pris på historiske kuriositetar....

[1] Leo Tolstoj, Anna Karenin, Nasjonalforlaget, Oslo 1928. Bind II,  s. 192