Peter Krysologos

«Ei halv side er sikkert nok!»
Dette svært romantiserte biletet av Peter er henta frå
Wikimedia Commons (PD)

Nokre av oss som innntar preikestolane (eller kanskje heller vel å la preikestolen stå aude og tom), må gå gjennom livet med ei konstant kjensle av ikkje å ha nok å seie. Når preika er ferdig skrive, står ordtellinga langt frå normen som vart lagt fram på praktikum, og sjølv om eg hadde nådd opp til den, ville det framleis ha blitt rekna som kort av mange av dei som vil ha lange talar. Eg vart ein gong bedt om å halde ein andakt. «Sjølvsagt,» sa eg. «Kor lang tenkjer du?» «Ikkje så lang. Tre kvarter eller noko», var svart eg fekk.

Om nokon skal snakke om noko i tre kvarter, uansett kor interessant det måtte vere, skal dei vere utruleg gode. Og eg har ingen vrangforestillingar om at eg verken er utruleg god, eller at det vanlegvis er eksepsjonelt interessant, det eg snakkar om. Kan ein ikkje få fram eit poeng på ti minutt, får ein heller halde kjeft, tenkjer eg.

Og her kjem dagens helgen inn i biletet. Du har kanskje ikkje høyrd om Peter Krysologos før. Det hadde i alle fall ikkje eg, før eg gjekk gjennom kven som hadde minnedag i dag. «Krysologos» er eit kallenamn, og den observante lesar vil kanskje tenke på  Johannes Krystostomos når det høyrer namnet. Der «Krystosomos» betyr «gullmunn» betyr «Krysologos» noko slikt som «gyllen tale», og han fekk kallenamnet sitt av akkurat same grunn som Gullmunnen fekk sitt. Han var ein knakande god talar.

Ut over å vere ein knakande god talar, var han ein viktig erkebiskop og fekk i 1729 tittelen «Kyrkjelærar» (noko han delar med kun 34 andre teologar), så det er ingen småkar det er snakk om. Han var ein sterk forkjempar for ortodoksi i lærestridane som rei kyrkja på 400-talet, og skal ha forklara den ortodokse læra på ein svært klar måte.

Lite av det han skreiv er bevart for oss, men vi har framleis litt under 200 preiker. Eg har ikkje klart å finne nokon som ligg på nettet, så eg kan ikkje gå god for det han skriv, men ein ting er sikker om han.

Han snakka kort! Peter skal ha vore svært redd for at folk skulle kjede seg medan han snakka, så redd at preikene hans skal ha blitt klokka inn til ned til fem minutt av moderne forskarar.

Peter Krystologos. Vår helgen. Vi som kjenner oss pressa til å snakke lenger enn vi føler er naudsynt.

Heilage Peter, be for oss som fattar oss i få ord!