torsdag 29. april 2010

Tortur

1 av 3 nordmenn meiner tortur er greit og at det bør brukast for å avsløre terrorplanar! Dette er sjokkerande tal. Tortur er ikkje under nokon omstende greit, og det er heller ikkje ein brukbar måte å avsløre planar om terror eller andre ting. Historia viser oss at tortur ikkje er ein god måte å få informasjon frå folk, då folk under tortur vil seie kva som helst for å få torturen til å stoppe. Kanskje aller helst det dei veit torturisten er ute etter, om det er ein "terrorplan" eller om det er at ein tilstår ein kriminell handling ein ikkje har gjort, men der ein treng ein syndebukk.

Det eg trur dette viser klarast, bortsett frå at det står dårleg til med etikken i det norske samfunnet, er at skremselspropagandaen med tanke på terror verkar. Då tenkjer eg ikkje på terroristane som vil skremme oss, men på styresmaktene i Norge og utlandet som innfører det eine tiltaket mot terror meir hysterisk og paranoid enn det forrige. Dette gjer at folk vert skremde og trur det er større sjanse for terroråtak enn det faktisk er. Sjølvsagt skal ein aldri seie aldri. Det kan kome eit åtak i Norge, men oddsen for at eg døyr i eit terroråtak er uendeleg mykje større enn oddsen for at eg døyr av det meste andre.

Vi må ikkje late oss villeie til å gje slepp på dei grunnleggjande verdiane samfunnet er bygd på. Mellom dei er det at ein er uskuldeg til det motsette er bevist, og retten til liv og helse. Begge delar vert ofra om ein godtek tortur av mistenkte terroristar. Det går til sjuande og sist ut over oss alle.

Kan hende er det også større sjanse for å verte mistenkt for terror i Norge enn for å døy av terror i Norge. Eg kjem ikkje på nokon som er drepne i terroråtak i Norge, men det er ikkje så lenge sidan vi hadde ein rettsak der dei tiltala var mistenkte for terrorplanar. Godtek ein tortur, vert då sjansen større for å verte torturert som mistenkt terrorist enn å døy i eit terroråtak.
Bilete henta frå Wikimedia Commons

søndag 25. april 2010

For kven er frihandel fri?

Klassekampen gjev oss ein interessant artikkel om korleis EU saman med legemiddelindustrien kjempar for å få India til å stramme inn lovverket sitt, slik at det skal verte vanskelegare å produsere billeg kopimedisin.

Den billige kopimedisinen er til hjelp for fattige i utviklingland, folk som aldri hadde fått medisin om dei skulle betale dei prisane farmasiindustrien vil ha. Når farmasiindustrien pressar på for at det skal verte vanskelegare å produsere denne medisinen, gjer dei seg samstundes skuldige i indirekte drap på tusenvis av fattige. Dei vil ta frå folk livsviktig medisin for å sikre sin eigen profitt, og dette gjer dei under dekke av ein frihandelsavtale.

Spørsmålet meldar seg, som ofte før: For kven er frihandel fri?

mandag 12. april 2010

Von guten Mächten


For nokre dagar sidan var det dødsdagen til Dietrich Bonhoeffer. Eg hadde eigentleg tenkt å skrive noko her då, men eg gløymte det, så i staden legg eg heller ut denne videoen der Bonhoeffers dikt/salme/bøn "Von guten Mächten" vert lesen på tysk. Eg er ikkje den som er støast i tysk, men eg fann omsetjingar til engelsk og svensk, som eg legg under. Den engelske omsetjinga er fra Evangelische Kirche in Deutschland, medan den svenske skal vere henta frå Den svenska Psalmboken i fylgje denne bloggen.

Von guten Mächten
1. Von guten Mächten treu und still umgeben,
behütet und getröstet wunderbar,
so will ich diese Tage mit euch leben
und mit euch gehen in ein neues Jahr.

2. Noch will das alte unsre Herzen quälen,
noch drückt uns böser Tage schwere Last.
Ach Herr, gib unsern aufgeschreckten Seelen
das Heil, für das du uns geschaffen hast.

3. Und reichst du uns den schweren Kelch, den bittern
des Leids, gefüllt bis an den höchsten Rand,
so nehmen wir ihn dankbar ohne Zittern
aus deiner guten und geliebten Hand.

4. Doch willst du uns noch einmal Freude schenken
an dieser Welt und ihrer Sonne Glanz,
dann wolln wir des Vergangenen gedenken,
und dann gehört dir unser Leben ganz.

5. Lass warm und hell die Kerzen heute flammen,
die du in unsre Dunkelheit gebracht,
führ, wenn es sein kann, wieder uns zusammen.
Wir wissen es, dein Licht scheint in der Nacht.

6. Wenn sich die Stille nun tief um uns breitet,
so lass uns hören jenen vollen Klang
der Welt, die unsichtbar sich um uns weitet,
all deiner Kinder hohen Lobgesang.

7. Von guten Mächten wunderbar geborgen,
erwarten wir getrost, was kommen mag.
Gott ist bei uns am Abend und am Morgen
und ganz gewiss an jedem neuen Tag.
Text: Dietrich Bonhoeffer (1944) 1945/1951


By gracious powers
English Version
By gracious powers so wonderfully sheltered,
and confidently waiting come what may,
we know that God is with us night and morning,
and never fails to greet us each new day.

Yet is this heart by its old foe tormented,
still evil days bring burdens hard to bear;
Oh, give our frightened souls the sure salvation
for which, O Lord, You taught us to prepare.

And when this cup You give is filled to brimming
with bitter suffering, hard to understand,
we take it thankfully and without trembling,
out of so good and so beloved a hand.

Yet when again in this same world You give us
the joy we had, the brightness of Your Sun,
we shall remember all the days we lived through,
and our whole life shall then be Yours alone.
Übersetzung: F. Pratt Green

Av goda makter
Av goda makter underbart bevarad
det främmande och nya väntar jag.
Guds nåd är ny var afton och var morgon.
Han väntar oss i varje nyväckt dag.
Låt varmt och stilla ljus i kvällen brinna.
Som du i mörkret tände världens ljus,
så för du här din mänsklighet tilsammans
och är på vägen moln och eld och Gud.
När nu til stillhet alt omkring oss sjunker
du låter nya klanger växa fram.
Vi hör den sång som alla världar sjunger,
i hopp och tillit ropar de ditt namn.
Dietrich Bonhoeffer, 1944 (fra Den svenska Psalmboken, 1986)